Geçmiş Faaliyetlerimiz
Dernek ve üyelerimizin ulusal ve uluslararası olmak üzere sempozyum, kongre, panel ve atölye gibi birçok faaliyette bulunduğu; yeni dönemde bu faaliyetlerimizi sıklaştırıp farklı etkinliklerle zenginleştirmeyi hedefliyoruz.
Bilim Tarihi Çalışmaları
Türkiye’deki bilim tarihi ile ilgili çalışmalar ve gerekli bilgiler Türk Bilim Tarihi Kurumu vasıtasıyla duyurulmaktadır. Gerek ülkemizde gerek yurt dışında bilim tarihi sahasında yapılan her tür çalışmayı en doğru biçimde değerlendiren TBTK, faaliyetleriyle Türkiye’nin uluslararası niteliğe sahip ilk ve tek bilim tarihi cemiyeti olması açısından ayrı bir önem taşımaktadır. 1999 yılında 10. kuruluş yılını kutlayan TBTK, ülkemizdeki bilim tarihi çalışmalarını hem Türk hem yabancı bilim adamlarına tatmanın yanı sıra, bilimin yurt çapında sadece bilim çevrelerine değil, bilim dışı çevrelere de yaygınlaştırılması hedefi doğrultusunda faaliyetlerini sürdürmektedir.
Bugün dünyada gelişmiş tüm ülkelerde bilim ve teknolojiye verilen önem ve bu ülkelerin bilim politikaları içinde bilim ve teknolojinin desteklenmesi bir tesadüf değildir. Türkiye’nin ekonomik ve sosyal kalkınmasında bilim politikasının önemli bir yeri olacaktır. Son 20 yıl içerisinde Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın hususi destekleriyle ülkemizde öncelikle bilim ve bilim tarihi çalışmalarının desteklenmekte ve bu alanda ülke çapında büyük hamleler gerçekleşmektedir.
Uluslararası Faaliyetler
TBTK, IRCICA, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Teşkilatı (UNESCO), Türk Tanıtma Fonu, Üçüncü Dünya İlimler Akademisi (TWAS) ve Uluslararası Bilim Tarihi ve Felsefesi Birliği’nin (IUHPS) katkılarıyla düzenlenmiştir.
TBTK, Liège Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Tarihi Merkezi’nin öncülüğünde düzenlenen IUHPS kongresine katılmış; “Osmanlı Dünyasında Bilim, Teknoloji ve Endüstri Tarihi” adlı müstakil sempozyum gerçekleştirilmiş, bildiriler 2000’de Brepols tarafından yayımlanmıştır.
TBTK; IRCICA, TTK ve T.C. Dışişleri Bakanlığı iş birliğiyle organize edilen kongrede Osmanlı’daki bilim, eğitim ve kültür müesseseleri çeşitli yönleriyle ele alınmıştır.
“Science, Technology and Cultural Diversity: From the Ottoman Empire to the National States” başlıklı sempozyumda Osmanlı ve Türkiye’deki ilmî/teknolojik gelişmeleri inceleyen 22 bildiri sunulmuştur; çalışmalar 2003’te kitaplaştırılmıştır.
TBTK, ESF ve IRCICA ortaklığında Yıldız Sarayı Çit Kasrı’nda; Ekmeleddin İhsanoğlu ve John Hedley Brooke eş yürütücülüğünde düzenlenmiştir.
TBTK, “Osmanlı Bilim Tarihi” alanındaki bildirilerle kongre geleneğini sürdürmüştür.
IUHPS/DHST kapsamında “Osmanlı Bilim Tarihi” sempozyumu gerçekleştirilmiş; çok sayıda araştırmacı bildiri sunmuştur.
Prof. Dr. Ekmeleddin İhsanoğlu, Florida State University’de düzenlenen etkinlikte keynote konuşmacı ve şeref misafiri olarak yer almıştır.
Osmanlı bilimi odaklı sempozyum düzenlenmiş; TBTK üyeleri ve araştırmacılar bildirilerle katılmıştır.
TBTK ev sahipliğinde Muslim-Science.com & John Templeton Foundation ile; bilim–inanç–modernite ekseninde oturumlar yapılmış, çıktılar 2016’da İngilizce kitap olarak yayımlanmıştır.
“Scientific Contributions of the Non-Muslim Communities in the Ottoman World” temalı sempozyuma TBTK ve araştırmacılar bildirilerle katılmıştır.
Ulusal Faaliyetler
TBTK ve Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Bilim Tarihi Anabilim Dalı tarafından Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesinde düzenlenmiştir.
Türk Bilim Tarihi Kurumu’nun öncülüğü ve çeşitli kurumların katkılarıyla İTÜ’de gerçekleşmiştir. 34 bilim insanı katılmış, 27 bildiri sunulmuştur. Kitap 2003’te yayımlanmıştır.
Cumhuriyetin 80. yılı kapsamında düzenlenen panelde Türkiye’nin bilim politikaları tartışılmıştır.
Süleyman Demirel Üniversitesi’nin katkılarıyla Isparta’da gerçekleştirilmiştir.
“Bilgiden Hayata” temasıyla TBTK & Uşak Üniversitesi tarafından yapılmış, çeşitli oturumlar düzenlenmiştir.
TBTK’nin çeşitli kurumlarla birlikte düzenlediği anma panelinde Prof. Aydın Sayılı’nın bilim tarihine katkıları konuşulmuştur.
Türk Bilim Tarihi Kurumu ve Üyelerinin Konferansları
Türk Bilim Tarihi Kurumu, kamuoyunun ilgisini Bilim Tarihi konularına çekebilmek ve Türkiye’nin değişik dönemlerde bilime yaptıkları katkıları tanıtmak amacıyla çeşitli konferanslar düzenlemiştir. Bu konferansları bilim adamları, öğrenciler ve konuya meraklı geniş bir dinleyici kitlesi takip etmiştir.
- Ramazan Şeşen, “Arapça’dan Batı’ya Tercüme Edilen İlim Kitapları”, 20 Ocak 1990.
- Hüsrev Hatemi, “İlim Dilinin Türkçeleşmesi”, 17 Şubat 1990.
- Sevim Tekeli, “Meşhur Osmanlı Astronomu Takiyüddin el-Rasid”, 3 Mart 1990.
- Zafer Doyran, “Türkiye’de Uçak Sanayi”, 19 Mayıs 1990.
- Emre Dölen, “Osmanlı Camcılığı”, 29 Aralık 1990.
- Mehmet İspirli, “Osmanlı İlmiyye Sınıfı”, 4 Mayıs 1991.
- Vildan Göksoy, “Osmanlı Saray Hastahaneleri ve Topkapı Sarayı Cariyeler Hastahanesi”, 16 Kasım 1991.
- Emre Dölen, “Fatih Döneminde Topçuluk”, 7 Aralık 1991.
- Uzer Uzel, “İslâm’da Diş Hekimliği”, 20 Şubat 1993.
- Önder Küçükerman, “19. Yüzyıl Ürünleriyle Türk Sanayi”, 17 Nisan 1993.
- Feza Günergun, “Türkiye’ye Metrik Sistemin Girişi”, 2 Nisan 1994.
- Kazım Çeçen, “İstanbul’daki Eski Su Tesisleri”, 30 Nisan 1994.
- Atilla Bir, “Rubu Tahtası”, 14 Mayıs 1994.
- Aykut Kazancıgil, “Osmanlı İmparatorluğu’nda Hekimlik ve Pozitif Bilimler Açısından Çağdaşlaşma”, 17 Aralık 1994.
- Hikmet Üçışık, “21. Asra Girerken: Yüksek Teknoloji, Globalleşme ve Türkiye”, 17 Mayıs 1997.
- Emre Dölen, “Osmanlı Döneminde Tekstil Sanayii Kurma Teşebbüsleri (Dia Gösterisi)”, 7 Mayıs 1999.
TBTK YK üyelerimizden Prof. Dr. Tuncay Zorlu’nun moderatör, Prof. Dr. Atilla Bir ve Dernek başkanımız Prof. Dr. Mustafa Kaçar’ın konuşmacı olarak katıldıkları programda İslam tarihi, bilim ve teknoloji alanındaki Sezgin’in mirası üzerine serbest birakış gerçekleştirildi.
Derneğimizin Başkanı ve yönetim kurulu üyeleri, “I. Uluslararası Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Sempozyumu”nda organizasyon heyetinde ve bilim kurulunda yer aldı ve ayrıca konuşmacı olarak katkıda bulundu.